Cây mãng cầu thường có hiện tượng chết cây, sử dụng nhiều loại thuốc nhưng chưa thấy hiệu quả. Xin cho biết biện pháp phòng ngừa. Bà con trồng mãng cầu xã Thanh Tân, thị xã Tây Ninh, tỉnh Tây Ninh
- Khi thành vùng trồng tập trung (Tây Ninh, Đồng Nai, Bình Thuận…), mãng cầu (cây na) dễ bị bệnh, một số dịch hại khó kiểm soát như bọ vòi voi (mò đục bông), ruồi hại quả (dòi đục trái); trong đó, bệnh chết cây (thối rễ) gây thiệt hại kinh tế. Một số biện pháp phòng trị như sau:
Triệu chứng: Bộ lá kém xanh (có thể bị nhuốm vàng rỉ sắt, lá non dễ bị rụng), ít trái. Gốc và bộ rễ bị tổn thương nặng (vỏ gốc nứt, khô hay thối đen từng mảng, vỏ rễ thối đen và bị mục, không rễ non). Cây kém phát triển, chết dần từng cành, vài năm cây chết. Bệnh lây sang cây bên cạnh phía thấp hơn, gây chết theo luống…
Nguyên nhân: Chủ yếu do điều kiện canh tác không phù hợp làm một số nấm dưới đất phát triển như Fusarium, Phytopthora, Pythium… Do trồng cây mật độ dày, quá sâu hoặc trồng ở đất không thoát nước. Đất bị chua, bị rửa trôi và thành phần ít đất sét (đất nhẹ). Bón phân không cân đối, thừa đạm, thiếu phân hữu cơ và vi lượng, nên cây suy kiệt hoặc quá non mềm, rậm rạp. Bị rệp sáp và một số côn trùng hại rễ, gây vết thương làm nấm tấn công. Do thời vụ không đồng loạt.
Phòng trị: Chọn đất cao, lên luống, mương tưới và tiêu tốt. Trước khi trồng, bón lót phân chuồng và vôi. Mật độ trồng không dày, tán cây không rậm. Không ủ gốc cây bằng rơm rạ hay xác bã thực vật khác trong mùa mưa, không để cỏ dại che phủ gốc, nắng chiếu được vào gốc cây. Bón phân hữu cơ cao cấp (như phân dơi) Batman hoai mục quanh tán cây (tránh bón phân tươi sát gốc). Bón cân đối NPK và bổ sung các loại vi lượng như phân bón lá Poly Feed.
Nên sử dụng phân Calcium Nitrat, giảm độ chua đất nhanh, cung cấp canxi và đạm cho cây. Đầu vụ, để nấm không tấn công bộ rễ, diệt côn trùng hại gốc như rệp sáp, dế, sùng trắng, mối… bằng cách rải thuốc hạt Sago Super 3G nhằm hạn chế vết thương do chúng gây ra. Đầu mùa mưa, tưới gốc, nhất là cây nhiễm bệnh, cây gần cây bệnh hay cây chết bằng thuốc trị bệnh Copforce Blue, Dosay, Alpin 800WDG. Cây bị bệnh nặng, đào bỏ rễ để đốt, trước khi trồng xử lý lại đất bằng thuốc trị bệnh (nêu trên) và vôi. Vận động những người chung quanh cùng phòng trừ.
TS Nguyễn Minh Tuyên (Công ty TNHH 1 thành viên BVTV Sài Gòn)
